Bezonken rood, doodnormaal.
Dit boek is geschreven door Jeroen Brouwers en gaat over hemzelf. Hij deelt zijn jeugdervaringen in het “Jappen-Kamp in Tjideng” met ons. Bezonken rood is het tweede deel van een triologie. Het boek is eigenlijk verdeelt in drie periodes, die door elkaar heen worden beschreven:
In zijn eigen huis krijgt hij een telefoontje over het overlijden van zijn moeder. Hij voelt niks en gaat dan ook niet naar de crematie. In deze tijd, het heden, lijd de hoofdpersoon aan angstaanvallen en leeft door middel van pillen en drank in een constante situatie van onverschilligheid en vervreemding van zichzelf.
In het “Jappen-kamp in Tjideng” verbleef hij met zijn zusje, moeder en oma. Hij komt hier binnen als jongentje van twee en maakt verschrikkelijkheden mee waarvan hij de verschrikkelijkheid niet ziet.
Na de bevrijding van het kamp heeft zijn moeder hem achtergelaten in een pensionaat, wat hij zag als verraden, waardoor hij een eeuwige vrouwenhaat met zich meedraagt.
Verder weid hij nog hoofdstukken aan zijn liefde voor Liza, waarbij hij drie dagen was.
Doodnormaal
Voor Jeroen is de dood, normaal. Ook al kan ik dit niet begrijpen, hoe je dood en afschuwelijkheden ooit zou kunnen accepteren zoals je accepteert dat het regent, hij brengt het wel over. Op het moment dat je het boek leest, begrijp je zijn gevoel. Hij beschrijft het zo goed dat je begrijpt hoe hij de martelingen, de haat voor vrouwen en de dood is gaan zien als, omdat hij deze gruwelijkheden als “egoistische levenslustige kleuter” heeft meegemaakt, een doodnormale zaak.
Ik had verwacht dat het boek me zou grijpen, dat het me aan het huilen zou maken. Oorlog is meestal een heftig onderwerp, waarin je word meegezogen in het verhaal. Waarin op je gevoelens word ingespeeld door het beschrijven van afgrijselijk erge gebeurtenissen waarvan wij vandaag de dag alleen nog maar een afspiegeling in films zien. De gebeurtenissen, het verhaal bleef tegen mijn verwachtingen in, afstandelijk. Hij beschrijft een mist in zijn hoofd, een soort afstandelijkheid en zo is ook zijn schrijfstijl. Die mist lijkt mij ook te overvallen. Alsof ook ik onder de medicijnen zit, die mijn hersenen stop zetten. De ergste gebeurtenissen worden niet met walging, verdriet of pijn beschreven, maar worden verteld alsof je beschrijft hoe je moeder de boodschappen doet. Dit vind ik erg sterk, je leeft voor eventjes in zijn hoofd. Het grijpt je aan, zoals het hem aangrijpt, je voelt niets dus. Hoewel je weet dat de gebeurtenissen afgrijslijk zijn.
De egoïstische levenslustige kleuter
Aan de andere kant is dit boek zo anders dan andere, dat de beelden die je je er bij hebt gevormd, de geladenheid en de gruwelijkheden zullen blijven hangen. Ik had soms moeite om door te lezen, omdat ik me niet wilde kunnen voorstellen hoe het moet zijn geweest in het “Jappen-kamp in Tjideng”. Ik wilde niet voor me zien hoe vrouwen werden mishandeld, gemarteld en verkracht. Ik vind het erg knap hoe hij in weinig woorden het volledige beeld schept van hoe het moet zijn geweest.
Alhoewel het verdriet, de pijn en de tranen bij mij weg bleven, vond ik het een fantastisch boek. Het aansnijden van dit gevoelige onderwerp op deze onverschillige manier maakt het boek zo interessant. De “egoïstische levenslustige kleuter” die Jeroen was, beseft nu wat voor gruwelijkheden hij heeft meegemaakt en dit voelt voor hem als doodnormaal.
Algemene informatie:
Algemene informatie:- Schrijver: Jeroen brouwers
- Titel: Bezonken rood
- Plaats van uitgave: Amsterdam
- Jaar van uitgave: 1991
- Druk (jaar van eerste uitgave): 1981
- Aantal pagina’s: 129
- Genre: Autobiografisch psychologische oorlogsroman
- Leesniveau: 4
